Het FAVV coacht zo’n 80 animatoren naar een voedselveilig zomerkamp 

Het FAVV organiseerde de voorbije maanden 6 gratis sessies voor jeugdanimatoren rond het thema "voedselveiligheid tijdens zomerkampen”. Bijna 80 animatoren namen deel aan deze fysieke of online opleiding. Elk jaar geven de leiding en kookploeg het beste van zichzelf om een heerlijke en welverdiende maaltijd op tafel te toveren na een hele dag ravotten. Zieke kinderen op kamp zijn gelukkig een uitzondering. Zo vond slechts 2% van alle onderzochte collectieve voedselvergiftigingen in 2023 plaats bij een jeugdkamp (2022: 1,9%). ​ 

Nu het aftellen voor heel wat kinderen is begonnen, is het voor de animatoren ook de ideale gelegenheid om zich te verdiepen in de 10 onderstaande tips voor een leuk én voedselveilig kamp. ​ 

Tip 1 - Was je handen  ​ 

Dit is écht een basisregel die we gelukkig allemaal goed kennen sinds de pandemie. Laat kinderen hun handen wassen na elke activiteit of toiletbezoek, vooral wanneer ze helpen koken of voor ze aan tafel gaan! Welk kind kroont zich tot de handen-was-kampioen? ​ ​ 

Tip 2 - Respecteer de koudeketen ​ 

Bewaar alle bederfbare producten (vlees, vis, gehakt, gevogelte, vegetarische alternatieven,…) bij de juiste temperatuur. Je kan best een thermometer aankopen om te controleren of voeding bij de juiste temperatuur wordt bewaard (maximaal 7 C°). Een kleine uitgave die zeer nuttig kan zijn! Als je op kamp geen koelkast hebt, koop dan geen producten die gekoeld moeten worden bewaard. Gebruik koeltassen en ga liever meerdere keren per week naar de winkel om inkopen te doen. Als je een aardige buurman ziet kan je natuurlijk altijd vragen of je zijn koelkast mag gebruiken. ​ 

Meer tips over de koudeketen? Bekijk hier de video ! ​ 

Tip 3 - Let op de waterkwaliteit ​ 

Vraag na of het water dat jullie willen drinken effectief drinkbaar is. Soms komt het uit een opslagtank – bij een buur of een lokale boer. Wanneer dat het geval is, kook je het water en laat je het afkoelen voor je het gebruikt. De aansluiting of tuinslang mag niet in de zon blijven liggen. Reinig regelmatig de bidons of jerrycans waar het water in wordt bewaard. Ook wanneer de kinderen gaan zwemmen in een rivier of beek, mogen ze geen water inslikken!  ​ 

Tip 4 - Een kamp zonder afval, dat kan maar… ​ 

… zorg voor voldoende bewaardozen of vershoudbakjes die (enkel en alleen) bestemd zijn voor voedsel ! ​ Was deze na elk gebruik af met drinkbaar water en afwasmiddel. Als het metalen of plastic doosjes zijn kan je ze zelfs even koken in water, dé perfecte manier om ze te desinfecteren! ​ ​ 

Over afval gesproken, vergeet niet om je afvalcontainers ver weg te houden van de plaats waar de maaltijden worden bereid en hou ze gesloten. ​ ​ 

Tip 5 - Pas op voor intoleranties en allergieën ​ 

Meer en meer mensen lijden aan een intolerantie of allergie aan bepaalde voedingsstoffen. Laat ouders op voorhand medische formulieren invullen en houd daar rekening mee bij het opstellen van de menu's. Hou de klaargemaakte gerechten ook apart! ​ 

Tip 6 - Voorkom kruisbesmetting ​ 

Zorg dat rauwe levensmiddelen gescheiden blijven van klaargemaakte gerechten, respecteer de bewaarinstructies op de verpakking, gebruik het materiaal dat je hebt gebruikt om het ene gerecht klaar te maken niet tijdens de bereiding van een andere maaltijd zonder het eerst af te wassen, laat geen keukengerei rondslingeren... ​ 

Tip 7 - Pas op met restjes ​ 

Thuis kennen we allemaal de “restjesdag”, maar pas hiermee op tijdens een zomerkamp! Vaak blijven we wat langer hangen aan tafel voor heuse afwasfeestjes en blijven de restjes dan langer buiten of op kamertemperatuur staan. Ook insecten smullen graag mee van alles wat op tafel staat. Restjes kunnen dus enkel nog worden hergebruikt als ze goed bewaard worden in afgedekte doosjes en onmiddellijk terug in de koelkast werden gezet. Indien de restjes meer dan 2 uur op tafel hebben gestaan, of wanneer er twijfel is, moeten ze worden weggegooid. ​ 

Tip 8 - Vervang handdoeken regelmatig en geef ze tussendoor een wasbeurt  ​ 

Handdoeken die worden gebruikt om de afwas te doen vallen al eens op de grond na een windvlaag, ze worden multifunctioneel ingezet om ook andere dingen te drogen, gaan van hand tot hand,… hou dus goed in de gaten wanneer de handdoeken vuil zijn of muf ruiken. Heb je niet de mogelijkheid om ze te wassen? Laat ze dan weken in kokend water (en pas op dat je jezelf niet verbrandt). ​ ​ 

Om handen af te drogen geven we trouwens de voorkeur aan papier als alternatief : microben worden zo veel minder makkelijk doorgegeven!  ​ 

Tip 9 - Een BBQ om jullie kamp af te sluiten?  ​ 

Zorg ervoor dat het vlees, vis of vegetarische alternatieven niet aanbranden. Bij direct contact met de vlammen vormen zich immers schadelijke stoffen. Deze stoffen kunnen op lange termijn schadelijk zijn voor de gezondheid. ​ 

Meer tips voor een geslaagde BBQ? Bekijk hier de video ! ​ 

Tip 10 - Wees alert voor symptomen ​ ​ 

Buikkrampen, misselijkheid, diarree of koorts zijn vaak tekenen van infectie of voedselvergiftiging. In het bijzonder als meerdere kinderen dezelfde symptomen vertonen. Raadpleeg een arts en geef een lijst door met de geconsumeerde voedingsmiddelen en ingrediënten. Hij/zij kan dan de juiste diagnose stellen en de nodige stappen ondernemen. 

En omdat voorkomen beter is dan genezen… informeer jezelf ! ​ ​ 

Het FAVV ondersteunt de animatoren van jeugdkampen. De voorbije maanden organiseerde onze voorlichtings- en begeleidingscel 6 online en fysieke opleidingen over het thema " Voedselveiligheid tijdens zomerkampen”. ​ 

Bijna 80 leiders en sympathisanten van zomerkampen namen deel aan deze sessies en kregen de kans om vragen te stellen over verschillende thema’s zoals drinkwateropslag, het bewaren van restjes, het respecteren van de koudeketen, enz. ​ 

 Het FAVV blijft beschikbaar om verdere vragen te beantwoorden. Meer informatie en toelichtingen, vind je op onze website : https://favv-afsca.be/nl/opleidingen 

 De brochure “Bederf je kamp niet!” beschikbaar op de website van het FAVV, bevat nog veel meer andere tips voor een voedselveilig kamp. ​