Het FAVV waakt over de gezondheid van jouw valentijnsrozen!
Valentijnsdag komt eraan! De ideale gelegenheid om iemand in de bloemetjes te zetten, bijvoorbeeld met een mooi boeketje rozen. Wist je dat deze rozen vaak een hele weg hebben afgelegd voordat ze in de bloemenwinkels terechtkomen? Vaak komen deze bloemen uit derde landen zoals Kenia en Ethiopië. In onze Belgische luchthavens checkt het FAVV of de rozen gezond zijn. Zo worden elk jaar maar liefst 30.000 zendingen met rozen gecontroleerd in de verschillende grenscontroleposten van het FAVV.
Anderhalf miljard rozen worden jaarlijks gecontroleerd
Het FAVV controleert elk jaar meer dan 90.000 zendingen planten en plantaardige producten. Dit is belangrijk want zo vermijden we de insleep van nieuwe plantenziekten en/of plagen. In 2022 controleerde het FAVV maar liefst 27.160 zendingen snijbloemen. Onder deze zendingen waren er ook 16.784 die rozen bevatten, goed voor bijna anderhalf miljard stuks (1.489.753.179). Een verbluffend aantal! 90% van deze zendingen kwamen toe in de luchthaven van Bierset, de overige 10% werd gecontroleerd in Zaventem en ook - in zeer beperkte mate - in Oostende.
Tijdens zo’n controle bekijken de controleurs van het FAVV of de fytosanitaire certificaten (dit is een gezondheidscertificaat voor planten en plantaardige producten) geldig en correct zijn ingevuld, en worden de bloemen zelf ook onder de loep genomen om te kijken of er geen schadelijke organismen aanwezig zijn.
In 2022 werden 3 zendingen rozen geweigerd omdat het fytosanitair certificaat ontbrak, onjuist of onvolledig was. In 2021 werden 10 zendingen rozen geweigerd. In 8 van de 10 gevallen vormde het fytosanitaire certificaat het probleem, maar in de 2 andere gevallen werd een schadelijk organisme aangetroffen.
Daarbovenop zijn er ongeveer 13.500 zendingen rozen waarvoor het FAVV enkel de fytosanitaire certificaten controleert, en de overeenstemmings- en materiële controles aan een andere lidstaat werden overgedragen.
In totaal worden dus jaarlijks ongeveer 30.000 zendingen rozen door het FAVV gecontroleerd om de insleep van nieuwe plantenziekten en/of plagen zo efficiënt mogelijk te bestrijden.
Het FAVV waakt over de gezondheid van planten
Naast het waken over de veiligheid van de voedselketen en de gezondheid van de dieren, is ook het toezicht op de gezondheid van de planten een van de belangrijkste taken van het FAVV.
Risico’s voor de plantengezondheid blijven vaak onopgemerkt. Toch kan een plant of bloem uit een derde land schadelijke organismen zoals virussen, bacteriën, schimmels, insecten... meedragen. Met de mondialisering van de handel is de kans op insleep van dergelijke organismen sterk toegenomen. Door de klimaatverandering kunnen deze organismen in onze streken overleven en aanzienlijke schade toebrengen aan ons milieu (landbouw, bosbouw, enz.) en bijgevolg aan onze voedselvoorziening, onze economie en onze levenskwaliteit. Het is dus beter om de insleep van deze plaagorganismen te voorkomen dan te genezen!
Strenge voorwaarden om planten in te voeren in de EU
De Europese Unie heeft een geharmoniseerde plantengezondheidswet, de Plant Health Law. België en de andere EU-lidstaten voeren controles uit op geïmporteerde planten aan de grenscontroleposten, maar ook bij producenten, in opslagplaatsen, in verzendingscentra, in openbaar groen en in bossen.
Soms blijft de controle van plantaardige zendingen beperkt tot een controle van de fytosanitaire certificaten. Voor bepaalde landen kan namelijk een lagere controlefrequentie worden toegepast, omdat voor bepaalde planten uit die landen werd aangetoond dat het risico op insleep van schadelijke organismen beperkt is. De Europese Commissie ziet er echter op toe dat een minimale controlefrequentie gerespecteerd wordt door alle lidstaten.
Naast deze systematische documentaire controles, wordt door het FAVV in de grenscontroleposten ook systematisch een overeenstemmingscontrole en een materiële controle uitgevoerd. De planten en plantaardige producten worden bekeken, desnoods met loep of onder een microscoop, om verdachte symptomen of de aanwezigheid van ongewenste organismen op te sporen.
Deze Plant Health Law bepaalt dat alle planten die in de EU worden ingevoerd (fruit, groenten, bloemen, enz.) vergezeld moeten gaan van een fytosanitair certificaat. Dit certificaat, dat vergelijkbaar is met een soort identiteitskaart, bevat een reeks essentiële gegevens zoals: de identificatie van de exporteur en de ontvanger, het land van oorsprong van de goederen, de gedetailleerde inhoud van de zending, de hoeveelheid goederen en de eventueel reeds uitgevoerde controles en/of ontsmettingsbehandelingen. Het certificaat wordt bij aankomst van de planten gecontroleerd.
© foto's Pixel Prod
Hélène Bonte