Resultaten FAVV-analyses op PFAS in 2023 zijn geruststellend

Het FAVV heeft in het jaar 2023, 370 stalen van levensmiddelen genomen en geanalyseerd op PFAS. Alle stalen op 4 na, bleken conform aan de geharmoniseerde Europese normen, die sinds begin vorig jaar van kracht zijn (01/01/2023).

De stalen werden genomen van verschillende producten zoals vlees van verschillende diersoorten (123 stalen), lever (41 stalen), vis (105 stalen), schelp- en schaaldieren (44 stalen), melk (12 stalen) en eieren (45 stalen).

Een deel van deze stalen (319 stalen) werden genomen in het kader van het algemeen controleprogramma van het FAVV – dus steekproefsgewijs in heel België. Daarnaast voert het FAVV ook een gerichte bemonstering uit bij landbouwbedrijven die gelegen zijn in zones die door de gewesten zijn aangeduid als risicogebied (45 stalen). De andere stalen (6) werden genomen bij bedrijven die reeds werden bemonsterd in 2021-2022 en wiens producten niet-conform zouden zijn mochten de geharmoniseerde Europese normen toen al van kracht zijn geweest.

De niet-conforme resultaten betreffen 2 stalen van runderkarkassen en 1 van eieren, telkens afkomstig uit een risicozone en 1 van garnalen uit de Noordzee. Telkens heeft het FAVV de nodige acties ondernomen: er werd onmiddellijk een traceringsonderzoek gestart en indien mogelijk werden de risicoproducten geblokkeerd. Ook op het niveau van de bedrijven werden maatregelen genomen. Zij worden in de toekomst verder opgevolgd.

PFAS in voeding: een chronisch risico

Het FAVV begrijpt de bezorgdheid over de inname van PFAS-stoffen via voeding. PFAS hebben geen acute gevolgen voor onze gezondheid. Dat betekent dat je er niet meteen ziek van kan worden. Langdurige en intensieve blootstelling aan PFAS kan echter wel een impact hebben op de gezondheid, daarom is het belangrijk dat er controles plaats vinden.

Bedrijven in eerste plaats verantwoordelijk voor hun productie

Bedrijven - inclusief landbouwers - zijn zelf verantwoordelijk voor de producten die zij in de handel brengen. Zij moeten er dus op toezien dat de producten veilig zijn en het FAVV ziet hier strikt op toe. We staan daarom in nauw contact met de sectororganisaties en gewesten. Voor het FAVV is het duidelijk dat iedereen in dezelfde richting moet kijken, nl. de gezondheid van de consument beschermen. Om de bedrijven hierin te ondersteunden stelde het FAVV op eigen initiatief richtsnoeren op voor landbouwers over hun eigen controles en analyses die ze dienen uit te voeren.

Het FAVV en PFAS

Het FAVV heeft sinds 2008 honderden stalen van levensmiddelen genomen, die werden geanalyseerd op PFAS, om de consument te beschermen. Sinds juni 2021 werden het aantal jaarlijkse analyses voor PFAS nog verhoogd. Daarnaast voerde het FAVV ook verschillende specifieke bemonsteringscampagnes. Zo werden bedrijven gelegen in risicozones – eerst rond Zwijndrecht, maar later ook op verschillende plaatsen in Vlaanderen – bemonsterd. Ook werd een onderzoek gevoerd naar de achtergrondverontreiniging in zowel Vlaanderen als Wallonië.