World Food Safety Day: 21 Europese Voedselagentschappen ontdekken in België hoe artificiële intelligentie en robots kunnen bijdragen aan voedselveiligheid  

Op 7 juni, niet toevallig de World Food Safety Day, brachten de bestuurders van verschillende Europese voedselagentschappen een bezoek aan het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). Deze groep “Heads of Food Safety Agencies” ^(*) wilt de voedselveiligheid continu verbeteren, door na te denken over nieuwe risico’s, vernieuwingen op te volgen en het belang van de voedselveiligheidscultuur bij bedrijven te benadrukken. Aan de hand van verschillende demonstraties met o.a. robots en drones en een bezoek aan een proeffabriek, werd aangetoond hoe technologie en wetenschap de voedingsbedrijven kunnen helpen in een veiliger productieproces. Het wierp meteen ook een blik over hoe de controles door de Agentschappen er in de toekomst zouden kunnen uitzien. Het bezoek kadert in een 3-daags bezoek aan België binnen het Europees voorzitterschap.  ​

(*) De Head of Food Safety Agencies (HoA) komen regelmatig samen om wetenschappelijke kennis en goede praktijken op het gebied van voedselveiligheid te delen. Het voornaamste doel van deze uitwisselingen is om de veiligheid van levensmiddelen te garanderen en te zorgen voor een geharmoniseerde implementatie en toepassing van de Europese wetgeving. Het spreekt voor zich dat de onderliggende doelstelling is om het zeer hoge niveau van voedselveiligheid in Europa te blijven behouden. ​

Een drone vliegt over een graanveld om plantenziekten en onkruid op te sporen en geeft een signaal aan een robot die zeer lokaal een gewasbeschermingsmiddel kan sproeien. Een slimme camera bekijkt de samenstelling van hamburgers en kan zo, zonder labo-analyse, een burger met rundergehakt onderscheiden van een burger met varkensgehakt. In een gesimuleerde voedselfabriek wordt een proefproductie opgezet voor nieuwe, lekkere en ook voedselveilige plantaardige drankje. Het zijn maar enkele van de vele voorbeelden over hoe technologie en wetenschap de voedingsindustrie kunnen ondersteunen. ​ ​

 Nieuwe technologieën zorgen in de toekomst voor moderne en efficiënte inspectie ​

Aan meer dan 40 deelnemers uit 21 landen werd getoond op welke manier vandaag al in België wordt geëxperimenteerd met productieprocessen en ook voeding zelf, nog voor ze op de markt terechtkomt. “De manier waarop we consumeren verandert voortdurend. Veel consumenten maken een shift naar een meer plantaardig voedingspatroon, we eten nieuwe dingen zoals insecten, er worden stappen gezet naar kweekvlees… dit brengt allemaal uitdagingen met zich mee omdat niet alle risico’s van deze nieuwe levensmiddelen of productieprocessen gekend zijn. ILVO biedt een oplossing door stappen vooruit te zetten in wetenschappelijk onderzoek maar brengt het ook in de praktijk via bijvoorbeeld de proeffabriek “Food Pilot” van ILVO en Flanders’ FOOD waar bedrijven echt aan de slag gaan door op kleine schaal te produceren en hun producten testen.”, Lieve Herman – Afdelingshoofd Technologie en Voeding bij ILVO. ​

 Het bezoek van de HoA werd vervolgd door verschillende demonstraties met robots die gebruik maken van artificiële intelligentie en beeldtechnologie om screenings uit te voeren op bijvoorbeeld de landbouwvelden. Dit kan de landbouwers helpen om voedselveiligheidsrisico’s te detecteren en ook automatisch op te lossen. “Zo kunnen drones vanuit de lucht schimmelgroei op gewassen detecteren om ze vervolgens gericht te behandelen met gewasbeschermingsmiddelen. Zo verlaagt de kans op de schimmels in de producten, wat goed is voor de oogst. Maar ook het gehalte aan residuen van de sproeistoffen gaat omlaag, wat dan weer goed is voor de gezondheid van de consument. Voor de Europese voedselagentschappen werpt dit zeker een interessante blik over hoe we dergelijke technologie kunnen inzetten in de toekomst voor nog efficiëntere inspecties.”, Herman Diricks – Gedelegeerd Bestuurder FAVV ​

HoA streven naar voedselveiligheidscultuur in elke Europees voedingsbedrijf ​

De HoA behandelt verschillende actuele onderwerpen die soms complexe vragen oproepen. Hieronder vallen thema’s als technologische innovaties bij de controles door de autoriteiten en het principe van de voedselveiligheidscultuur bij de voedingsbedrijven. ​

Het principe van voedselveiligheidscultuur is in 2020 opgenomen in de Europese Codex Alimentarius en in 2021 in de Europese regelgeving en moet dus verplicht worden toegepast in alle bedrijven die actief zijn in de voedselketen. “Het is belangrijk dat we samen met alle voedingsbedrijven nagaan hoe we de voedselveiligheidscultuur kunnen integreren in de bedrijfscultuur. Het gaat hier niet alleen om het ​ puur volgen van de wetgeving maar om ​ een mindset bij iedere medewerker ongeacht de ​ functie en op maat van het bedrijf. Ik ben ervan overtuigd dat dit incidenten tot een minimum kan beperken om de consument beter te beschermen.”, Herman Diricks - Gedelegeerd Bestuurder FAVV ​

Het FAVV werkt samen met andere Europese gezondheidsautoriteiten om voor een groter bewustzijn te zorgen rond de voedselveiligheidscultuur en hoe men deze cultuur kan evalueren en controleren. ​

Over FAVV ​ ​
​Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) waakt al bijna 25 jaar over de hele voedselketen, van producent tot consument. Zo’n 1400 medewerkers staan in voor jaarlijks meer dan 109.000 controles bij voedingsbedrijven (landbouwbedrijven, fabrikanten, slachthuizen, winkels, horeca,…) en nemen en analyseren zo’n 70 000 stalen van producten binnen de voedselketen. Het Agentschap is daarnaast ook bevoegd voor de controles op dierengezondheid en plantengezondheid en speelt een belangrijke rol in de in- en uitvoer van voeding, dieren en planten van en naar andere landen.